Kliknij tutaj --> 🐶 art 3 ustawy o rachunkowości

W art. 3 ust. 1 pkt 16 Ustawy o rachunkowości możemy przeczytać: Środki trwałe – rozumie się przez to, z zastrzeżeniem pkt 17, rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. 3 objaśnienie pojęć ust. 1 pkt 42 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r. poz. 120, 295 i 1598) lub do odbiorców przyłączonych do sieci, urządzeń lub instalacji tych przedsiębiorstw; Ewidencja księgowa według MSR nr 40 oraz znowelizowanej ustawy o rachunkowości. 1. Poniesienie kosztów budowy: Wn „Środki trwałe w budowie” 800 000. Ma Różne konta rozrachunkowe 800 000. 2. Oddanie budynku do użytku: Wn „Inwestycje w nieruchomości” 800 000. Ma „Środki trwałe w budowie” 800 000. Polityka rachunkowości Definicje (art. 3 uor), m.in. Przyjęte zasady (polityka) rachunkowości - rozumie się przez to wybrane i stosowane przez jednostkęrozwiązania dopuszczone ustawą, w tym także określone w MSR, zapewniające wymaganą jakość sprawozdań finansowych (art. 3 ust. 1 pkt 11 uor) Jeżeli założenie kontynuacji działalności, o którym mowa w art. 5 ciągłość stosowania przyjętej polityki rachunkowości ust. 2, nie jest zasadne, to wycena aktywów jednostki następuje po cenach sprzedaży netto możliwych do uzyskania, nie wyższych od cen ich nabycia albo kosztów wytworzenia, pomniejszonych o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także odpisy z Tout Les Site De Rencontre Gratuit Du Monde. Wartości niematerialne i prawne coraz częściej stanowią duży potencjał dla firmy, gdyż posiadane patenty czy prawa majątkowe pozwalają na większą swobodę na rynku oraz szybszy rozwój firmy. Czym są wartości niematerialne i prawne? Jak je wycenić i amortyzować? Odpowiedź w artykule! Definicja wartości niematerialnych i prawnych zawarta jest w art. 3 ust. 1 pkt 14 ustawy o rachunkowości. Zgodnie z nią wartości niematerialne i prawne są to nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów trwałych prawa majątkowe, nadające się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone na potrzeby jednostki. Do praw majątkowych zalicza się w szczególności:autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje,prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych oraz zdobniczych,know-how, czyli prawo do wykorzystania wiedzy w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej,nabytą wartość firmy,koszty zakończonych prac rozwojowych orazprawa majątkowe przyjęte do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu zaliczone do aktywów trwałych jednej ze stron prawa majątkowe można zaliczyć do wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli spełniają łącznie warunki:ich przewidywany okres używania jest dłuższy niż rokzostały przeznaczone na potrzeby własne jednostki lub oddane do używania na podstawie umów najmu czy dzierżawynadają się do gospodarczego wykorzystaniaWartość początkowa wartości niematerialnych i prawnychWartość początkową wartości niematerialnych i prawnych określa się stosując takie same zasady, jak w przypadku środków trwałych i ustala się ją w zależności od sposobu ich nabycia lub wejścia w ich posiadanie:odpłatne nabycie – cena nabycianabyta dodatnia wartość firmy – koszt wytworzenianieodpłatne otrzymanie – wartość rynkowa z dnia nabycia, chyba że umowa o nieodpłatnym przekazaniu określa tę wartość w niższej wysokościaport do spółki cywilnej - wartość z daty wniesienia, jednak nie wyższej niż wartość przypadku odpłatnego nabycia wartością początkową stanowić będzie cena nabycia, która obejmuje kwotę należną sprzedającemu (bez naliczonego podatku VAT). Wartość początkowa uwzględnia również koszty bezpośrednio związane z zakupem, czyli koszty transportu i ubezpieczenia oraz z przystosowaniem składnika do stanu zdatnego do używania (koszty montażu, instalacji i uruchomienia). Wartość ta będzie obejmowała w części niepodlegającej odliczeniu naliczony podatek VAT opłaty notarialne i skarbowe, prowizje, różnice kursowe czy odsetki od zaciągniętych pożyczek naliczone do dnia przekazania wartości do razie nabycia dodatniej wartości firmy będzie to koszt wytworzenia, rozumiany jako różnica różnica między ceną nabyciaokreślonej jednostki lub zorganizowanej jej części a niższą od wartością godziwą (rynkową) przejętych aktywów wartość niematerialna i prawna nabyta będzie w drodze spadku, darowizny czy w inny nieodpłatny sposób, wartość początkowa powinna być ustalona w oparciu o wartość rynkową z dnia nabycia, chyba że zawarta umowa określa tę wartość w niższej przypadku wniesienia składników majątku w formie aportu ich wartość początkową podatnik powinien ustalić na podstawie wartości z dnia wniesienia aportu, w kwocie nie wyższej niż ich wartość niematerialne i prawne a ich amortyzacjaPrzepisy prawa podatkowego nakazują dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym dany tytuł wartości niematerialnych wprowadzono do ewidencji. Odpisy amortyzacyjne mogą natomiast być naliczane w równych ratach miesięcznie, kwartalnie lub jednorazowo na koniec roku podatkowego. Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się do momentu zrównania sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową. Tak więc przedsiębiorstwo, które nabyło wartości niematerialne i prawne, będzie pomniejszało podstawę opodatkowania o wartość tychże odpisów. Ich wysokość zależy od wartości początkowej wartości niematerialnej i prawnej (WNiP), od metody amortyzacji oraz częstotliwości dokonywania odpisów którzy nabyli wartości niematerialne i prawne, muszą samodzielnie określić metodę ich amortyzacji, terminy dokonywania odpisów amortyzacyjnych oraz stawkę amortyzacji. Podatnicy ustalają stawki amortyzacyjne dla poszczególnych wartości niematerialnych i prawnych na cały okres amortyzacji przed rozpoczęciem dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Samodzielne ustalenie stawek amortyzacji jest dla przedsiębiorców dużym udogodnieniem i pozwala efektywnie zaplanować politykę kosztową firmy. Jednak ustawodawca ograniczył swobodę w ustalaniu stawek amortyzacji poprzez minimalny okres, przez jaki WNiP muszą być może określić indywidualne stawki amortyzacyjne, jednak przepisy prawa podatkowego określają minimalne okresy dokonywania odpisów dla wartości niematerialnych i prawnych. Są to:24 miesiące dla licencji (sublicencji) na programy komputerowe i od praw autorskich24 miesiące na wyświetlanie filmów oraz na emisję programów radiowych i telewizyjnych36 miesięcy od poniesionych kosztów zakończonych prac rozwojowych60 miesięcy od pozostałych wartości niematerialnych i prawnychEwidencja wartości niematerialnych i prawnychPodatnicy prowadzący działalność gospodarczą (osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie) są zobowiązani do prowadzenia ewidencji wartości niematerialnych i prawnych (służy do tego celu jedna, wspólna ewidencja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych).Ewidencja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawych powinna zawierać co najmniej:liczbę porządkowądatę nabyciadatę przyjęcia do używaniaokreślenie dokumentu stwierdzającego nabycieokreślenie wartości niematerialnej i prawnejwartość początkowąstawkę amortyzacyjnąkwotę odpisów amortyzacyjnychZapisów dotyczących środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dokonuje się w ewidencji najpóźniej w miesiącu przekazania ich do nie rozlicza kosztów uzyskania przychodu, jednak jego środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne podlegają amortyzacji. Tym samym ma obowiązek prowadzenia ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Czy oprogramowanie jest wartością niematerialną i prawną?Oprogramowanie komputerowe może być przedmiotem autorskich praw majątkowych lub licencji (zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r.). Zatem oprogramowania nie traktuje się jako rzecz materialną, ale jako wartość niematerialną i prawną. Jednak zarówno nabyte prawo autorskie jak i licencja muszą spełniać wymagania przedstawione w ustawie o rachunkowości (art. 3 ust. 1 pkt 14 ustawy o rachunkowości).Czy można ulepszać wartości niematerialne i prawne?Ustawa o rachunkowości jak i ustawy podatkowe nie przewidują możliwości ulepszenia wartości niematerialnych i prawnych. Zatem wydatki poniesione na modyfikację "ulepszenie" wartości niematerialnych i prawnych stanowią nową wartość niematerialną i będą zwiększać wartości początkowej wartości niematerialnej i prawnej wydatki na jej modyfikację poniesione w trakcie jej używania, nawet jeżeli w ich wyniku wzrosną parametry użytkowe tej WNIP a koszty uzyskania przychoduW przypadku wartości niematerialnych i prawnych, które nie są już przydatne podatnikowi (np. z powodu zakupu innego oprogramowania czy licencji) należy zlikwidować je poprzez wykreślenie wartości niematerialnych i prawnych z ewidencji. Natomiast w sytuacji, w której podatnik traci prawo do korzystania z danego prawa z uwagi na upływ czasu jest zobowiązany do wykreślenia go z ewidencji, gdyż nie stanowi ono już majątku od przyczyn związanych z zaprzestaniem korzystania z WNiP podatnik uprawniony jest do zaliczenia niezamortyzowanej jej wartości do kosztów uzyskania przychodów w dacie likwidacji WNiP i wykreślenia jej z ewidencji. Ważne jednak jest to, aby podatnik mógł wykazać, że w dacie poniesienia wydatków na zakup WNiP istniał związek całej wartości poniesionego kosztu z faktury za zakup wartości niematerialnych i prawnych w systemie zaksięgować fakturę za zakup wartości niematerialnych i prawnych w systemie należy wejść w zakładkę WYDATKI » KSIĘGOWANIE » DODAJ » FAKTURA VAT/FAKTURA BEZ VAT i po uzupełnieniu wymaganych danych, jako RODZAJ WYDATKU wybrać ZAKUP WARTOŚCI NIEMATERIALNYCH I PRAWNYCH. Tekst pierwotny Art. 1. Wyraża się zgodę na dokonanie przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ratyfikacji Protokołu do Traktatu Północnoatlantyckiego w sprawie akcesji Królestwa Szwecji, podpisanego w Brukseli dnia 5 lipca 2022 r. Art. 2. Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: A. Duda Metryka Data ogłoszenia: 2022-07-22 Data wejścia w życie: 2022-07-23 Data obowiązywania: 2022-07-23 Brak dokumentów zmieniających. Brak zmienianych dokumentów. Jak według ustawy o rachunkowości są określane jednostki mikro. Sprawdź wskaźniki na każdy mikro - wskaźniki na 2022W rozumieniu ustawy o rachunkowości, a dokładniej zgodnie z art. 3 ust. 1a jednostki mikro to:1. spółki, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1, inne osoby prawne, a także oddziały przedsiębiorców zagranicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,- jeżeli jednostki te w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność - w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność, nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: zł - w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego, zł - w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,10 osób - w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty;2. związki zawodowe, organizacje pracodawców, izby gospodarcze, przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, społeczno-zawodowe organizacje rolników, organizacje samorządu zawodowego, organizacje samorządu gospodarczego rzemiosła i Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych - jeżeli nie prowadzą działalności gospodarczej,3. osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie oraz przedsiębiorstwa w spadku działające zgodnie z ustawą z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej - jeżeli przychody netto tych jednostek ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych wyniosły równowartość w walucie polskiej nie mniej niż euro i nie więcej niż euro za poprzedni rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą - w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą4. osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie oraz przedsiębiorstwa w spadku działające zgodnie z ustawą z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej, które stosują zasady rachunkowości na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy o rachunkowości5. osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, które stosują zasady rachunkowości na podstawie art. 2 ust. 2 ww. w stosunku do których organ zatwierdzający podjął decyzję w sprawie sporządzania sprawozdania finansowego w formie uproszczonej dla jednostek mikro. W myśl artykułu 7091 kodeksu cywilnego transakcja leasingu występuje wówczas, gdy „finansujący zobowiązuje się, w zakresie swojej działalności, nabyć rzecz od określonego zbywcy na warunkach określonych w umowie i oddać ją korzystającemu do użytkowania albo używania i pobierania pożytków przez oznaczony czas, a korzystający zobowiązuje się płacić finansującemu wynagrodzenie pieniężne w uzgodnionych ratach, co najmniej równe cenie nabycia rzeczy przez finansującego”. Cywilistyczna definicja leasingu nie zawiera przesłanek do klasyfikowania tego typu umów jako leasing finansowy i operacyjny. Powyższy podział funkcjonuje przede wszystkim w regulacjach podatkowych, gdzie kryterium podziału stanowią dwa główne czynniki: czas trwania umowy i kwestia dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Przepisy ustawy o rachunkowości nie wskazują wprost na definicję leasingu, a ich klasyfikacja dokonywana jest na podstawie art. 3, ust. 4 ustawy o rachunkowości który mówi że, gdy „jednostka przyjmuje do używania obce środki trwałe, bądź wartości niematerialne i prawne na mocy umowy, zgodnie z którą strona zwana finansującym oddaje drugiej stronie - korzystającemu środki trwałe do odpłatnego używania lub pobierania pożytków na czas oznaczony, to środki te korzystający zalicza do swoich aktywów trwałych ale tylko wówczas, gdy umowa spełnia jeden z poniższych warunków”: - Przeniesienie prawa własności po zakończeniu trwania umowy, - Umowa zawiera prawo do nabycia jej przedmiotu, po cenie niższej od wartości rynkowej z dnia nabycia, - Okres na jaki została zawarta umowa odpowiada okresowi ekonomicznej użyteczności środka trwałego, i nie jest krótszy niż ¾ tego okresu. Prawo własności po zakończeniu umowy może być przeniesione na korzystającego, - Suma zdyskontowanych opłat, ustalonych na dzień zawarcia umowy przekracza 90% wartości rynkowej środka trwałego na ten dzień. Do sumy opłat zalicza się wartość końcową, natomiast nie zalicza się dodatkowych świadczeń, podatków, ubezpieczenia, jeżeli są niezależne od opłat za używanie, - Umowa zawiera przyrzeczenie finansującego do zawarcia kolejnej umowy lub przedłużenie dotychczasowej umowy na warunkach korzystniejszych niż w umowie pierwotnej, której przedmiotem. - Umowa przewiduje możliwość wypowiedzenia, ale wszelkie straty i koszty finansującego są pokrywane przez korzystającego, - Przedmiot umowy jest dostosowany do potrzeb korzystającego, może być użytkowany wyłącznie przez niego bez wprowadzania istotnych zmian. Jeżeli spełniony jest jeden z powyższych warunków, wówczas „środki trwałe i wartości zaliczane są do aktywów trwałych korzystającego, a finansujący wykazuje je odpowiednio w aktywach finansowych krótko- bądź długoterminowych”. Umowa, która nie spełnia żadnego z powyższych warunków ewidencjonowana jest w ten sposób, że środki trwałe, oddane w użytkowanie korzystającemu nie stanowią jego aktywów trwałych, natomiast raty płaconego czynszu stanowią zobowiązanie za wykonaną usługę. Z kolei finansujący ewidencjonuje przedmiot umowy w swoich aktywach trwałych oraz dokonuje odpisów amortyzacyjnych. Należy podkreślić, że sposób klasyfikacji tego typu umów na mocy przepisów ustawy o rachunkowości ściśle wiąże się z kwestią przeniesienia całego ryzyka i korzyści związanych z posiadaniem konkretnego aktywa z finansującego na korzystającego. Ustawa o rachunkowości przewiduje możliwość zwolnienia korzystającego z prezentacji danego środka trwałego w swoich aktywach pomimo spełnienia przesłanek do tej prezentacji opisanych w art. 3 ust 4 ustawy. Zgodnie z art. 3, ust. 6 jeżeli „roczne sprawozdanie finansowe korzystającego z leasingu nie podlega obowiązkowi badania i ogłoszenia, to wówczas może dokonywać klasyfikacji umowy według zasad określonych w ustawach podatkowych”. Z powyższego zwolnienie mogą skorzystać zatem małe i średnie podmioty, które nie przekroczyły dwóch z trzech wielkości określonych w art. 64, pkt 4 ustawy. Ustawa o rachunkowości nie zawiera również szczegółowych rozwiązań w zakresie zasad ewidencjonowania transakcji w księgach rachunkowych, czy ich prezentacji w sprawozdaniu finansowym. W art. 10, ust. 3 ustawa mówi, że „w sprawach nieuregulowanych przepisami tejże ustawy, jednostka może stosować krajowe standardy rachunkowości, wydane przez Komitet Standardów Rachunkowości, a w przypadku braku krajowego standardu może stosować Międzynarodowe Standardy Rachunkowości”. Zatem możemy oprzeć się także na Krajowym Standardzie Rachunkowości Nr 5 „Leasing, najem, dzierżawa” gdzie ta kwestie związane z leasingiem i jego prezentacją są szerzej omówione. Na gruncie ustaw o podatkach dochodowych, tj. od osób prawnych i od osób fizycznych, została zastosowana jednakowa konstrukcja umowy leasingu, zawierająca jej definicję i określająca skutki podatkowe. W art. 17a ustawy o podatku od osób prawnych oraz w art. 23 a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych czytamy, że za „umowę leasingu rozumie się umowę nazwaną w kodeksie cywilnym, i każdą inną umowę, na mocy której jedna ze stron - finansujący, oddaje do odpłatnego używania lub używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie - korzystającemu, podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne oraz grunty”. W rozumieniu przepisów podatku dochodowego transakcje leasingowe zostały również podzielone na dwie kategorie, które w rozliczeniach podatkowych wykazują odmienne skutki. Za kryterium podziału posłużyły dwa czynniki: czas trwania umowy leasingu oraz kwestia dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Należy podkreślić, że o kwestii rozliczania kosztów i przychodów wynikających z danej umowy w ramach leasingu operacyjnego i finansowego, nie decyduje nadana umowie nazwa, ale postanowienia jakie ta umowa zawiera. Zatem na gruncie podatku dochodowego wyróżniamy dwa modele umów leasingu: leasing operacyjny oraz leasing finansowy. Leasing operacyjny występuje wówczas, gdy w umowie zawarte są następujące postanowienia: 1. Umowa została zawarta na czas określony, który wynosi co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji, jeżeli jej przedmiot stanowią rzeczy ruchome lub wartości niematerialne i prawne, albo została zawarta na czas co najmniej 10 lat, jeżeli dotyczy nieruchomości. 2. Suma opłat ustalonych w umowie, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, jest co najmniej równa wartości początkowej środka trwałego lub wartości niematerialnych i prawnych. W przypadku, gdy umowa leasingu spełnia powyższe warunki, w podstawowym okresie trwania umowy u korzystającego kosztem uzyskania przychodów będą opłaty, w części kapitałowej i odsetkowej, ustalone w umowie leasingu. U finansującego opłaty leasingowe w całości będą zaliczane do przychodów podatkowych, natomiast koszt podatkowy będą stanowiły odpisy amortyzacyjne, jako że środek trwały nadal będzie pozostawał jego własnością. Umowy leasingu spełniające jednocześnie wszystkie warunki zawarte w artykule 17f ustawy o pdop traktowane są jako leasing finansowy. Zakłada on że: 1. Umowa leasingu została zawarta na czas oznaczony. 2. Suma ustalonych w umowie opłat leasingowych, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, jest równa co najmniej wartości początkowej leasingowanego dobra. 3. Umowa zawiera zapis, że odpisów amortyzacyjnych będzie dokonywał korzystający. Jeżeli umowa zawarta między podmiotami spełnia powyższe przesłanki, to wówczas rozkład kosztów i przychodów podatkowych między uczestniczącymi stronami będzie wyglądał następująco: - U korzystającego kosztem uzyskania przychodów będą opłaty leasingowe, ale tylko w części odsetkowej oraz odpisy amortyzacyjne. - U finansującego przychodem będzie tylko część odsetkowa opłat leasingowych. Podstawa prawna:- Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych ( z 2000 r. nr 54, poz. 654 ze zm.) - Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości ( z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm.)Anna FilAsystentDepartament Outsourcingu Rachunkowości Większość składników majątkowych, które wykorzystuje się w prowadzonej przez siebie działalności, są środkami trwałymi i będą zaliczane do ewidencji środków trwałych, ale niektóre z nich, które nie spełniają określonych wymogów prawnych, mogą być zaliczone do wyposażenia – ewidencji wyposażenia. Konieczność księgowania całego majątku przedsiębiorstwa prowadzi do konieczności poprawnego i właściwego jego kategoryzowania i rozdzielania. Podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej często mają problem z określeniem tego, w jaki sposób należy prawidłowo zaksięgować dokonane zakupy. Istotnym jest także rozróżnienie zakupu - czy jest on kwalifikowany jako środek trwały, czy może jako wyposażenie? W świetle zapisów zawartych w art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości środki trwałe to rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Środki trwałe są to rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, spełniające następujące warunki: przewidywany okres ich ekonomicznej użyteczności (okres, w którym według przewidywań jednostka będzie osiągała korzyści ekonomiczne w wyniku używania tego składnika) jest dłuższy niż rok, są kompletne oraz zdatne do użytku, tj. są wyposażone we wszystkie elementy niezbędne do funkcjonowania zgodnie z przeznaczeniem, a także na tyle sprawne technicznie oraz dopuszczone do używania pod względem prawnym, że mogą być wykorzystywane w prowadzonej działalności, przeznaczone zostały na potrzeby jednostki, tj. będą służyć realizacji celów określonych w dokumentacji jednostki (umowie, statucie, wpisie do ewidencji działalności gospodarczej lub innej ewidencji wymaganej przepisami prawa). Powinny także spełniać definicję aktywów określoną w art. 3 ust. 1 pkt 12 ustawy o rachunkowości – „aktywa to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych”. Do środków trwałych zalicza się: nieruchomości - w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy, ulepszenia w obcych środkach trwałych, inwentarz żywy. Zakup a środek trwały Aby zakup został uznany za środek trwały, musi spełniać pewne wymogi. Środek trwały musi być własnością lub też współwłasnością podatnika i musi zostać nabyty, lub wytworzony we własnym zakresie. Ponadto składnik ten musi być kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do użytkowania. Co ważne, składnik, który uznaje się za środek trwały, musi mieć określony przewidywany okres użytkowania dłuższy niż 1 rok (a wartość początkowa musi przekraczać ww. 10 000 zł netto). Musi być także wykorzystywany przez podatnika wyłącznie na cele firmowe, czyli na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, albo oddanym do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu. Środki trwałe podlegające amortyzacji W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie określił wprost definicji środka trwałego. Wskazał jedynie (w art. 22a) składniki majątku, które przy spełnieniu określonych warunków można uznać za środki trwałe podlegające amortyzacji. Jak wynika z art. 22a. pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania: budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością, maszyny, urządzenia i środki transportu, inne przedmioty - o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1. Odpisy amortyzacyjne Wprowadzone do ewidencji środków trwałych składniki majątku spowodują, iż będzie można zaliczyć wydatki dotyczące kupna środków trwałych do kosztów uzyskania przychodu. Dokonuje się tego za pomocą odpisów amortyzacyjnych. Koszty będą rozłożone w czasie, nie będą więc odliczone jednorazowo. Uwaga! Wszelkie operacje dotyczące środka trwałego muszą być zapisane w ewidencji środków trwałych, jeżeli dany składnik majątku został zaliczony do ewidencji ŚT. Środek trwały można rozliczać w kosztach w rozłożonym czasie poprzez miesięczne odpisy amortyzacyjne. Wartością graniczną jest kwota 10 000 zł netto (w przypadku czynnych podatników VAT). Jeżeli wartość początkowa środka trwałego nie przekracza 10 000 zł netto, to podatnik może nie wprowadzać go do ewidencji środków trwałych (co oznacza, że nie musi dokonywać odpisów amortyzacyjnych), a poniesiony wydatek na ten środek można bezpośrednio zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów za ten miesiąc, w którym środek został oddany do użytkowania. Zobacz: Klasyfikacja Środków Trwałych ze stawkami amortyzacji i powiązaniem z KŚT 2010 Składniki majątku, które nie przekraczają wartości 10 000 zł netto, ale spełniają kryteria ustawy o PIT, podatnik może wprowadzić do ewidencji środków trwałych i dokonywać planowych odpisów amortyzacyjnych w ustalonym okresie amortyzacji, lub wprowadzić do ewidencji środków trwałych jako składnik o niskiej jednostkowej wartości z możliwością dokonania jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w miesiącu oddania do używania, lub w miesiącu następnym, bądź nie zaliczać składnika majątku o niskiej wartości do ewidencji środków trwałych, a wydatek na jego zakup zaksięgować bezpośrednio w koszty, w miesiącu oddania do użytkowania. Podsumowując powyższe rozważania, obowiązek dokonywania odpisów amortyzacyjnych wystąpi przy spełnieniu następujących warunków: wartość składnika majątku przekracza 10 000 zł, składnik majątku jest własnością lub współwłasnością dokonującego amortyzacji, składnik majątku jest nabyty lub wytworzony we własnym zakresie, składnik majątku jest kompletny i zdatny do użytku, ale w takim znaczeniu, w jakim będzie spełniał określoną funkcję w prowadzonej przez podatnika działalności. Środki trwałe niepodlegające amortyzacji Należy jeszcze podkreślić istotę zakupu i zakwalifikowania środka trwałego do amortyzacji. Pewne środki trwałe (określone w ustawie) mogą nie podlegać amortyzacji, pomimo spełnienia wymaganych warunków dotyczących, np. wartości początkowej tego środka - przekraczającej limit 10 000 zł. W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych znajduje się zapis, który wyłącza pewne środki trwałe z amortyzacji. Między innymi dotyczy to: gruntów i prawa wieczystego użytkowania gruntów, budynków mieszkalnych wraz ze znajdującymi się w nich dźwigami lub lokali mieszkalnych, służących do prowadzenia działalności gospodarczej lub wydzierżawione albo wynajmowane na podstawie umowy - dotyczy to tylko takiej sytuacji, gdy jako podatnik nie zdecydujesz się na ich amortyzowanie, dzieł sztuki i eksponatów muzealnych, wartości firmy, jeżeli wartość ta powstała w inny sposób niż przez jej nabycie w drodze kupna, składników majątku, które nie są używane na skutek zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej albo zaprzestania działalności, w której te składniki były używane. W tym przypadku składniki te nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono albo zaprzestano prowadzenia tej działalności. Przykład 1 – zakup środka trwałego i jego ewidencja Przedsiębiorstwo zakupiło sprzęt wykorzystywany do produkcji wyrobów. Będzie on użytkowany przez okres dłuższy niż 1 rok, a wartość jego wynosi 12 000 zł netto. Podatnik jest zobligowany do ujęcia zakupionego sprzętu w ewidencji środków trwałych. Przykład 2 - środki trwałe w ewidencji księgowej Zaksięgowanie środka trwałego na podstawie faktury będzie wyglądało następująco: Po stronie WN: Konto 010 – Środki trwałe Konto 221-2 - Rozliczenie VAT naliczonego Po stronie MA: Konto 201 - Rozrachunki z dostawcami Przyjęcie darowizny w postaci środka trwałego: Po stronie WN: Konto 0-10 Środki trwałe Po stronie MA: Konto 845 – Rozliczenia międzyokresowe Przyjęto zakupiony środek trwały do użytkowania: Po stronie WN: Konto 010 – Środki trwałe Po stronie MA: Konto 080 – Środki trwałe w budowie Wyposażenie Kwestia wyposażenia, została uregulowana szczegółowo w Rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie prowadzenia ksiąg przychodów i rozchodów z dnia 26 sierpnia 2003 r. W myśl za przywołanym rozporządzeniem, jako wyposażenie uznaje się składniki majątku, które służą wykonywaniu działalności gospodarczej, ale nie zostały zaliczone do środków trwałych, ze względu na nie spełnienie wymaganych kryteriów. Ponadto, w ewidencji wyposażenia rejestrować należy te składniki, których wartość wynosi więcej niż 1 500 zł netto, ale nie przekracza 3 500 zł netto. Do ewidencji wyposażenia wchodzić mogą również składniki, których użytkowanie nie potrwa dłużej niż rok. Dla przykładu nabyty sprzęt o wartości powyższej 10 000 zł netto, który można zaliczyć do środków trwałych, ale z którego będzie się korzystać mniej niż 1 rok można zaliczyć do wyposażenia. Oznacza to, że nie będzie on wprowadzany do ewidencji środków trwałych, a do ewidencji wyposażenia oraz można go ująć bezpośrednio w kosztach uzyskania przychodów. Przykład 3 - zakup wyposażenia i jego ewidencja Przedsiębiorstwo zakupiło komputer na potrzeby pracowników firmy, o wartości 2 000 zł netto. Komputer będzie użytkowany w firmie, krócej niż rok (np. 6 miesięcy). W związku z powyższym podatnik jest zobowiązany do ujęcia tego składnika w ewidencji wyposażenia. Wydatek zaliczony zostaje do kosztów uzyskania przychodów. Autor: Magda Okroj i Żaneta Dulczykowska,

art 3 ustawy o rachunkowości